Ин достон аст дар бораи чи хел аз Ноҳияҳои Тобеии Ҷумҳурӣ ба Ҷумҳурии Қароқалпоқстон сафар кардам. Бале ин ду ҷо ҳақиқиянд! Ноҳияҳои Тобеии Ҷумҳурӣ номи тарснок аст барои вилояти Тоҷикистон ки зиндагӣ карда истодаам. Баъд аз ду бор мошинамон қариб мешикаст ва баъд аз чанд пиёлаи чой бо бибиҳои ӯзбеку тоҷик нӯшидан, ману дӯстам дар охир ба Қароқалпоқстон расидем – як ҷумҳурии автономӣ дар Ӯзбекистони Ғарбӣ ки бо баҳри хушкшудаи Арал машҳур аст.
Бесаброна барои сафарам будам чунки ман ду ҳафтаи таътил дорам ва мехоҳам бисёр ҷоҳо бинам. Мутаассифона рӯз хостам равам тарма дар роҳ буд. Баъди тоза кардани барф аз ағба мо рафтем. Роҳ ба шимол дар бахши баробар ҳам зебо ҳам тарснок буд. Ронанда дӯст дошт даруни тунелҳои хамидаи бечароғ гузарад. Вақте ки аз ин тунелҳо мебаромадем манзараҳои дараи зебою барфии Варзоб дидем.
Мо пеши хешу табори оилаи тоҷикии ман дар ноҳияи Айнӣ хобидем. Бо онҳо дар кӯҳҳои Айнӣ пиёда гаштем ва мо бузҳои хурдакаки чӯпонро дар оғӯш гирифтем! Бисёр ош хӯрдем (албатта) ва дар саҳар бибӣ моро иҷозат надод бедуни як пакети зардолуи қоқу чормағз биравем.
Баъд дар Панҷакент барои кофе истодем, мо ба портрети калони президент Раҳмонро падруд гуфта, сархади ӯзбекиро гузаштем.
Мо пеш аз савори қатори шаб ду соати сайругашт дар шаҳри абрешими Самарқанд кардем. Ин қатор дар саросари дашту биёбон хеле қимат буд – 120000 сӯми узбекӣ! Ҳамсафарамон як оилаи қароқалпоқи меҳрубон буд, ки аз Тошканд бармегаштанд. Хӯрокашон бо мо тақсим карданду бисёр чой ҳам хӯрдем.
Ҳозир моро ба пешравӣ мебарад. Ман инро дар ресторани кореягӣ навишта истодаам, дар шаҳри Нукус – пойтахти Қароқалпоқстон. Нукус як шаҳр бо аҳолии калони муҳоҷирон аз Корея аст ва бинобар ин аҳолии Нукус таоми кореягӣ нағз мебинанд.
Дар ҷустуҷӯи харбузи зимистонаи машҳури ӯзбекӣ бо дӯстам муваффақ шудем. Мо аз осорхонаи ҳунари Савицкий низ дидан кардем, ки баъд аз музейи Лувр беҳтарин осорхона дар ҷаҳон аст (тибқи оилаи қароқалпоқ аз қатори шаб).
Бо дурусте як осорхонаи бисёр хуб буд ва як намоиши аҷиб дар бораи масъалаҳои умумию экологии баҳри Арал дошт.
Саранҷом аз гӯристони қадимии Миздахон дидан кардем, як шаҳри қабрҳо 20 км аз Нукус ҷойгир мебошад. Ҳазорон қабру мақбара дар ин теппа буд, баъзе нав ва дигарон аз асри даҳум. Дар қуллаи теппа як мақбараи музоиики зебо буд ва мегӯянд, ки он аз ду ошиқ, ки аз қабилаи ҷангида буд.
Шаҳри оянда: қалъаи бостонии Хива!
—
This is the story of how I got from the Districts of Republican Subordination to the Republic of Qaraqalpaqstan. Yes they are both real places! The Districts of Republican Subordination is the scary sounding name for the region of Tajikistan in which I am currently living. After nearly braking down twice on snowy mountain passes, and after many cups of chai with Tajik and Uzbek bibis (grannies) my friend and I finally made it to Qaraqalpaqstan – an autonomous republic in Western Uzbekistan, famous for its, now mostly dried up, Aral sea.
I was eager to start my journey because I only have a two week break from my classes in Dushanbe. Unfortunately on the day I wanted to set off, the only road linking the north and south of Tajikistan was closed. After the snow had been cleared from the mountain pass I finally set off on my journey. The road north was scary and beautiful in equal parts. The driver liked to overtake lorries inside of dimly-lit tunnels on blind bends. When we emerged from each tunnel thankful for still being alive we were greeted with amazing views of the snowy Varzob valley and the blizzards on the mountain tops.
We stayed the night in Ayni village, with some relatives of my host family. They took us walking in the mountains, and a shepherd let us hold his baby goats! We ate a crazy amount of osh (of course) and setting off the next morning the bibi wouldn’t let us leave without a big bag of dried apricots and walnuts for the journey onwards.
After stopping for coffee in Panjakent we crossed the uzbek border, waving goodbye to the massive portrait of the beloved Tajik president that’s been constructed at the crossing point!
We had two hours in the ancient Silk Road city of Samarqand before catching the night train to Qaraqalpaqstan. The 12 hour train across the uzbek steppe cost us a whopping 120000 uzbek som (£10). Our bunk-buddies were a lovely Qaraqalpak family that were returning from a trip to Tashkent. They shared their bread and sausage with us, as well as lots of cups of chai.
Which brings us up to date. I’m writing this from a Korean restaurant in Nukus, the capital of Qaraqalpaqstan, a city with a large Korean immigrant population and a love for kimchi.
My friend’s quest to find the famous uzbek winter melons proved successful – or should I say fruitful (www.google.com/amp/s/amp.ft.com/content/f595028a-10aa-11ea-a225-db2f231cfeae). We also visited the Stavitsiy art gallery, which the Qaraqalpaq family on the night train said was second only to the Louvre! And to be fair it was a very good gallery, with a really interesting exhibit about the infamous Aral sea and the social and ecological problems it is causing in Qaraqalpaqstan.
Finally, we visited the Mizdakhan city of the dead, a necropolis 12 miles outside Nukus. There were thousands of graves and mausoleums perched on a hill, some new and others dating back to the 10th century. On top of the hill there was a beautiful mosaic tomb said to belong to two star crossed lovers who were from warring tribes.
Next stop: the old fort town of Khiva!